Herdenking 15 augustus

Dit jaar vindt de herdenking in Baarn plaats op maandagavond 15 augustus. Meer informatie en het programma vindt u in het bericht onder 'Nieuws'.

Tijdens de herdenking in 2021 werd onder andere gesproken door de heer Henk Bakker, voormalig adviseur en voorzitter van de Landelijke Vereniging Indische Naoorlogse Generatie (INOG). Hieronder kunt u zijn herdenkingsvoordracht teruglezen:

VAN HERDENKEN TOT VRIJHEID

“Jullie hebben de oorlog gewonnen, maar zijn tot in het vierde geslacht verliezers” Dit was de uitspraak van een Japanse legerofficier bij zijn overgave.

Dit staat in het begin van het boek: “ Achter mijn glimlach”. Een boek met een aantal indringende verhalen over levenservaringen en problematiek van de tweede generatie Indische naoorlogse getroffenen, de Indische NaOorlogse Generatie, INOG.

Ik behoor tot deze generatie en mijn beide ouders hebben in kampen gezeten in toenmalig Nederlands-Indië ten tijde van de Japanse bezetting en ook in de daaropvolgende Bersiap periode. Wat daar gebeurd is, weten de meesten, die hier aanwezig zijn, en ga ik nu niet beschrijven. Wel kan ik u vertellen dat deze ervaringen, die mijn ouders, en met hen vele anderen, meegemaakt hebben, doorwerken naar de volgende generaties. Oorlogstraumatisering heet dat nu.

Zelf ben ik arts en heb mij niet alleen als ervaringskundige maar ook professioneel grondig verdiept in deze materie en heb veel Indisch oorlogsgetroffenen kunnen helpen van eerste, tweede en derde generatie. Daarnaast ben ik vele jaren voorzitter en later erevoorzitter geweest van de Landelijke vereniging INOG, waar ik in gesprekken en workshops de Indische oorlogs- en naoorlogse problematiek heb kunnen duiden en verbanden heb kunnen aantonen, hoe indrukken en verschrikkingen van oorlogsgeweld bij ouders, doorwerken in de opvoeding van kinderen en de daaropvolgende generaties. En hoe je daar nu mee zou kunnen omgaan. Uitingen van deze trauma’s zijn o.a. slapeloosheid, onbegrepen depressief, onbegrepen angst, zwijgzaamheid, omgeving ervaart je als gevoelloos, moeite om je te binden.

Hoe deze opgelopen beschadigingen verwerkt kunnen worden zal ik kort in een aantal stappen beschrijven.

Een eerste stap is de herkenning. Herkennen dat jou iets is overkomen wat een diepe wond in jouw ziel heeft achtergelaten en gevolgen heeft gehad voor jouw verdere ontwikkeling en jouw verdere functioneren in het leven.

Deze herkenning kan, zonder – of met hulp, als zeer confronterend, angstig en pijnlijk ervaren worden. Oude wonden weer lijken open te gaan, alsof het gisteren gebeurd was. Als mens wil je niet meer terugdenken aan ellende, geweld, pijn, angst en verdriet wat je in het verleden hebt ervaren.

Daarom heeft het menselijke lichaam een bijzonder beschermingsmechanisme: Verdringing, waardoor je in staat bent om te overleven.

Als deze herkenning in het bewustzijn optreedt, dan is de eerste reactie het te verdringen, maar in het verwerkingsproces komt het erop aan het gebeurde niet meer te verdringen, niet te ontkennen en niet te bagatelliseren. De moed hebben om hetgeen is overkomen, aan te zien en te erkennen, dat dit werkelijk gebeurd is en deze pijnlijke en ongemakkelijke gevoelens proberen te verdragen en in het bewustzijn te laten.

Als je veel angst of pijn hebt is een volstrekt normale reactie: huilen. Het kom erop aan dat nu ook toe te laten. Er is veel durf en moed voor nodig dit proces aan te gaan, al of niet met hulp, en het is kei en keihard werken.

Vervolgens leren aanvaarden de realiteit van het gebeurde en ook de wonden die het geslagen heeft. Merk op dat diep in je ziel reële verlangens en wensen leven.

Erkennen dat deze verlangens en behoeften er zijn. Het is geen onzin of verbeelding, maar zijn terechte levensbehoeften. Echter die kunnen niet meer bevredigd worden, zoals dat eigenlijk zou moeten, omdat je nu in een heel andere leeftijdsfase zit dan het moment waarop het gebeurde. Een belangrijk voorbeeld is de basisveiligheid, wat in de eerste drie levensjaren gevormd moet worden. Als ouders hier door omstandigheden niet toe in staat zijn, omdat ze zelf moesten overleven, ontstaat een afwezigheid van deze basale levensbehoefte.

Onderken deze realiteit maar ga toch proberen afstand te doen van die oude verlangens en wensen door jezelf nieuwe doelen te stellen. Ga opmerken dat jijzelf de enige bent die de situatie kan veranderen.

Dit kost tijd, soms veel tijd maar kan er wel toe leiden dat je jouw eigen innerlijke bodem als vaste grond onder de voeten gaat ervaren. Dat heet verwerken.

En dan tot het besef komen dat jij jezelf in de loop der jaren wel verder ontwikkeld hebt en jouw eigen persoonlijkheid krachtiger en sterker is dan voorheen. Deze innerlijke kracht kan volop ingezet worden in het verwerkingsproces. Het verleden zijn plek geven, het gebeurde laten staan en in het nu en ga opmerken dat er een nieuwe vrijheidsruimte is ontstaan waarin je stappen kunt zetten. Daarmee wordt het doorgeven van overgenomen gewoonten en handelingen naar de volgende generatie stop gezet.

De afgelopen anderhalf jaar hebben wij door het COVID-virus op een andere manier onvrijheid kunnen ervaren. Door hier bewust naar te kijken, te onderzoeken hebben wij leren kennen en erkennen hoe dit virus verschrikkelijk kan uitwerken. Wij moesten hiermee strijden en konden dit niet uit de weg gaan. Het werd in ons bewustzijn opgedrongen en wij moesten ermee dealen.

Wij merken in deze tijd, dat er steeds meer bewustzijn ontstaat over het verleden en het gevoel dat we daar iets mee moeten.

Bewustzijn, dat er niet alleen bruine, maar ook blanke Indo’s zijn. Bewustzijn dat Nederland een koloniaal land is geweest en heeft geheerst over o.a. de Nederlands Indië en de bevolking aldaar. Er komen steeds meer verhalen over hoe vroeger Nederlanders met de bevolking daar zijn omgegaan. Deze feiten komen steeds meer in ons bewustzijn, en zoals ik al zei, wij moeten daar wat mee.

Een van de ergste dingen wat een mens kan overkomen is ontkend te worden. Ontkennen is niet kennen en in wezen dus niet bestaan.

Door te herdenken, her – denken, opnieuw denken dan scheppen wij in onszelf opnieuw een waarheid. Als we dit met velen tegelijk doen creëren wij op dat moment een nog grotere realiteit, gevuld met persoonlijke beelden, herinneringen en gevoelens, die ook echt bestaan in onszelf en duidelijk merkbaar is. Ervaar, als je probeert dat verleden met jouw persoonlijke kennis, ervaring en gevoelens levendig voor te stellen en ook iets van het leed probeert aan te voelen er reactief een ander gevoel ontstaat: mede - lijden, verdriet en treurnis. Serieuze, niet plichtmatige rouw, is essentieel om geesten en spookbeelden uit het verleden te overwinnen, die anders hele gemeenschappen zouden blijven achtervolgen.

Daarom vind ik herdenken zinvol, want zo creëer je een nieuwe vrijheidsruimte en leg je een basis voor een nieuw begin.

Het verleden leren herkennen en de feiten en gevolgen daarvan durven erkennen. Dit laten staan in ons bewustzijn, met onze persoonlijke gevoelens en gedachten. Op deze manier geven we die belaste tijd in het nu een plek, waardoor het kan zijn en tot rust kan komen.

Leer te verzoenen met hetgeen in het verleden is overkomen. Durf voorbij te gaan aan jouw persoonlijke ervaringen en kun je proberen inzicht te krijgen hoe datzelfde gegeven was voor de andere partij, de Indonesiër of de Japanner.

Zonder verleden kan er geen toekomst zijn. Vergeet het verleden niet, maar maak het een gids voor jouw toekomst. Kom met elkaar in gesprek en tot dialoog:

EEN NIEUW BEGIN VAN VRIJHEID!

Houd ook onze Facebookpagina in de gaten voor de herdenking van 2022.